Willem's fietsvakanties

Bosnië, een koninkrijk uit vervlogen tijdens en sinds kort weer een zelfstandig land is de bestemming van deze fietstocht.
Bosnië, waar ik de afgelopen jaren heb genoten van het fietsen. De vriendelijkheid en het enthousiasme van de mensen, de nog veelal ongerepte natuur en het vrijwel ontbreken van buitenlands toerisme.
Deze keer is, zoals de titel al doet vermoeden, de sporen van het oude koninkrijk het thema van de fietstocht, zonder dat de natuurlijke schoonheden worden overgeslagen.

Lees mee met deze vijf-daagse speurtocht.

Het startpunt van de route is Bardača, een waterrijk (natuur)gebied, dat door de gemeente Srbac toeristisch ontwikkeld mag worden. Hoe mooi de plannen zijn, zo weerbarstig is de werkelijkheid: Motel buiten bedrijf, kampeerplekken?, mais ingezaaid waar eerst het meer was.
Maar wel een natuurbad, Sportsko-rekreacivni centra “Bardača” en, zoals ik tot nu toe bijna altijd meemaak, immer behulpzame en gastvrije mensen. Betalen voor het zwembad?, welnee je bent te gast.

Voordat ik m'n tent op zet geniet ik nog van het natuurbad. Na een dag in de warmte koel ik heerlijk af.
Inmiddels is mijn fietsonderneming bekend geworden bij de bezoekers van het natuurbad. Mensen komen naar me toe, mijn fiets en uitrusting worden op de foto gezet. Waar fiets ik naar toe? Wil je wat ćevapčići? Water voor onderweg?
Maar ook kletsen voor de gezelligheid.

De tent staat uiteindelijk op het grasveld bij het zwembad. Kamperen is in dit deel van de wereld gewoon je tent opzetten waar dat kan. En wat is nou het mooie van het mislukken van het toeristisch ontwikkelen van een natuurgebied. Juist, rust en natuur. Meren en rietvelden, grindwegen met kuilen en plassen (asfalt??), vogels laten zich overal horen, kikkers springen weg voor m'n voeten, cicaden geven een nachtconcert, muggen heersen over de avond.

's Avonds gaan plotseling de lichten aan rond het water, het personeel leeft zich uit met een nachtelijke zwempartij. Genieten van het leven, een kunst die de moeite waard is.
Helaas is één van mijn tentstokken spontaan gebroken bij het opzetten, zou ik de kunst dan ook nog verstaan?

De nacht valt over een heldere lucht, de sterren zijn ontelbaar, de Melkweg is te zien als een band van lichtjes.
In de verte onwedert het. Laku noć...

Zoals verwacht is vannacht het onweer en de regen begonnen. Volgens de weersverwachting duurt dit tot donderdagnacht met het hoogtepunt op woensdag. Hhm fietsen en wildkamperen in de nattigheid, een tent die niet meer goed op te zetten is met een gebroken tentstok. Eerst maar een noodoplossing voor de tent zoeken.

Na het herstel van de tentstok breekt deze telkens verder. De noodoplossing die ik ga toepassen is werkelijk briljant: De tent met twee in plaats drie tentstokken opzetten.
Om 10 uur heb ik voldoende moed (en hoop) verzameld om weg te fietsen. In de miezerregen vertrek ik.
Bosnisch polderlandschap, dijken en lintbebouwing. Even later kom ik een man tegen die z'n koe(!) uitlaat met de fiets.
Ik slinger over smalle wegen langs verspreide boerenhuisjes.

Nog wat later draai ik van de vlakte de heuvels in, richting Prnjavor. De miezer verandert in regen. Ik fiets door glooiend, soms steil, heuvellandschap. Ontspannend (soms inspannend) geniet ik van de uitzichten.
Bij Prnjavor heeft de regen plaatsgemaakt voor onophoudelijk plenzen. Ik schuil bij een meubelmakerij. Meteen tijd om wat te eten.

Na Prnjavor vervolg ik mijn rit richting Stanari. Ik zal daar de route kruisen die ik twee jaren terug reed. De oude brug waar ik toen over fietste is aan vervanging toe. Ik mag over een onverhard pad met kuilen, plassen en wasbord.
Voor Stanari zet ik koers richting Tešanj, het einddoel van vandaag. Na een paar kilometer wordt de weg onverhard. De plensregen laat het zand opspatten tot achter m'n oren. Ik keer om, terug naar Stanari om vanaf daar (na de koffie) richting Doboj te fietsen. Ik fiets dan een stuk van één van m'n oude routes maar dan in omgekeerde richting.
Bij Stanovi besluit ik om een einde te maken deze dagrit. Ik neem mijn intrek in 'n kamer in Motel Olivers. Mijn tent is doorweekt net als, zoals ik even later zal ontdekken, de inhoud van m'n waterdichte fietstassen. Ik spuit m'n fiets, die van boven tot onder onder het zand zit, schoon met de tuinslang, hang m'n natte spullen in de garage.
Een dag lang puur genieten, om nooit te vergeten.

De Bosna rivier, ik ben eerder al langs een ander deel ervan gefietst, ten noorden van Doboj. Deze keer fiets ik vanaf Doboj richting het zuiden.
Het weer klaart op, de weergoden houden zich niet aan het weerbericht van afgelopen week. Vanaf vandaag wordt het elke dag beter.
Na een stukje drukke weg tot Doboj steek ik de rivier over. Heerlijk ontspannen fiets ik tot de eerste koffiestop, in Maglaj. Hier zie ik ook een oude burcht boven op een heuvel langs de Bosna. Gisteren was het geen weer om de burcht van Tešanj te bezoeken. Deze krijg ik er voor terug.

Op naar Vranduk in een nog koele 30 graden. Lekker fietsen over de doorgaande weg van Sarajevo naar de rest van de wereld. Auto's scheuren rakelings langs me heen, ook die uit de tegengestelde richting. Af en toe probeert er één om de geluidsbarrière te doorbreken. Dat het fietsen soms minder interessant zou zijn had ik verwacht, ik heb het ervoor over om Vranduk eens te zien.

De oude burcht is lekker knus. De route ernaar toe weer erg mooi. De laatste paar honderd meters probeer ik mijn fiets tegen het steile pad omhoog te duwen. Een vrouw die de was ophangt ziet dat het me niet lukt en komt aangerend om mee te duwen. Een Nederlandse fietser in Vranduk, een hele bezienswaardigheid.

Even later fiets ik naar Zenica. Zie even verderop mooie stroomversnellingen in de Bosna. Mensen zijn naar de overkant geklauterd om te pieknieken. Nog even klimmen naar Bila om te kamperen. Daarbij kom ik door Vitez met de meest wanstaltige koopboulevard die ik ooit gezien heb.
Maar ik ben in Vranduk geweest.

Deze ochtend wordt ik wakker in de mist net als in Jajce twee jaar geleden. Om negen uur is de zon erdoor en ik ga op pad.
Na Novi Travnik wordt het rustiger op de weg, tegelijk is ook de route een mooie. Ik fiets ontspannen over de weg die zich geleidelijk naar boven slingert naar de eerste bergtop van vandaag. Ik geniet van het uitzicht op de beboste bergen. Na twee Bosnische (Turkse) koffies ga ik op naar de haarspelden, laat ze nu maar komen!

Ik geniet van het klimmen, na zo'n anderhalf uur ben ik boven.

De uitzichten zijn schitterend ook de vallei die ik net na de top zie, is een plaatje (het eerste betonnen skelet staat al, volgend jaar zal het plaatje weg zijn). De fiets maakt vaart in de afdaling en slingert zich naar beneden (met mij erop).

In Bugojno overweeg ik mijn opties. In de hitte naar Kupres of de Vrbas afdalen naar Jajce om verkoeling in het meer te vinden.
Ik kies voor het laatste. Dan kan ik meteen van de gelegenheid gebruik maken om de oude burcht en de watervallen te bezoeken, iets wat er bij m'n vorige fietstocht langs Jajce niet van kwam.

Het dal van de Vrbas mag er wezen, ook deze route is er één om van te genieten. Hoge beboste bergen links en rechts, een ruisende rivier onder me.
32°C in de schaduw. Zwembadjes in de tuinen lopen vol. Bij de winkels staan de koelkasten vol met drinken. In zon blijft de thermometer steken op 39 graden. Maar morgen wordt het pas echt warm. Gelukkig heeft men hier op de Balkan een speciale voorziening om de lichaamstemperatuur laag te houden, pivo hladno (bezalkoholno, speciaal voor de fietser).

Eenmaal bij Jajce vang ik alvast een glimp op van de watervallen bij de stad voordat ik doorfiets naar het kampeerterrein bij de meren.

De jongeman van het restoran herkent me meteen, nog van één van mijn vorige fietstochten.